Selected issues concerning the organisation and functioning of precinct election commissions
Keywords:
elections, precinct election commissions, election administration, campaign committees, National Electoral Commission, Election code, election lawAbstract
The study is focused on the analysis of selected issues concerning precinct election commissions. These bodies, despite being the lowest in the hierarchy of electoral bodies, are among the most identifiable and identified with the election process by voters among the entire election administration. It does not seem an exaggeration to say that they are critical to this process because the manner and level of their functioning largely translate into the perception of entire elections by society. Therefore, they play a significant role in the social legitimacy of the authorities elected as a result of elections. The choice of the discussed subject area is also justified by the high frequency and scope of amendments to this matter in recent years and the controversy accompanying these amendments. The analysis also covers the method of appointing precinct election commissions and their composition. The issue of the legitimacy of regulations defining entities authorised to nominate candidates to these committees and the consequences of these solutions, which is not often touched upon in the literature, has been discussed. Dilemmas related to the training of members of precinct election commissions have been presented. Reference was made to the previous solutions applicable before the implementation of the Election Code, to the arguments presented during the legislative process in this subject area, to the views of academic writers, as well as the opinions of NGOs and local government associations. The emerging reform proposals in this area have also been referred to and de lege ferenda conclusions have been formulated.
References
Analiza skutków niektórych zmian w Kodeksie Wyborczym proponowanych w projekcie Ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontroli niektórych organów publicznych, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa 2017.
Biskup B., Opinia na temat skutków wejścia w życie projektowanych zmian w Poselskim projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (Druk Sejmowy nr 2001) w części dotyczącej ustawy Kodeks wyborczy.
Chmaj M., Ocena zgodności z Konstytucją RP poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (druk nr 2001); opinia w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (druk nr 2001) – w części dotyczącej proponowanych zmian w ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2011 r., Nr 21, poz. 112 z późn. zm.).
Czakowska M., Raźny P., Konstrukcja prawna komitetu wyborczego w kontekście zasady równych szans wyborczych, „Studia BAS” 2011, nr 3 (27).
Czaplicki K.W., O potrzebie stabilności prawa wyborczego. Wybrane problemy.
Garlicki L., Stabilność prawa wyborczego, [w:] 25 lat demokratycznego prawa wyborczego i organów wyborczych w Polsce (1991–2016), t. 2, Warszawa 2016.
Gasset J.O., Bunt mas i inne pisma socjologiczne, przekład P. Niklewicz i H. Woźniakowski, Warszawa 1982.
Gąsior T., Biegli rewidenci jako prywatno-prawne podmioty uczestniczące, wraz z podmiotami administracji wyborczej, w procesie kontroli finansowania partii politycznych i kampanii wyborczych, [w:] 25 lat demokratycznego prawa wyborczego i organów wyborczych w Polsce (1991–2016), t. 1, Warszawa 2016.
Gąsior T., Gąsior G., Organizacja wyborów samorządowych – wybrane zagadnienia, Warszawa 2018.
Gąsior T., Kontrola finansowania komitetów wyborczych. Zagadnienia prawnoadministracyjne, Warszawa 2015.
Gąsior T., Protesty wyborcze w wyborach do Sejmu RP i Senatu RP w 2019 r. - analiza przypadku, [w:] Problemy prawa polskiego i obcego w ujęciu historycznym, praktycznym i teoretycznym. Część jedenasta, pod red. A. Bieleckiego, D. Szafrańskiego, T. Gąsiora, Warszawa 2020.
Gąsior T., Zagadnienia dotyczące Funduszu Wyborczego partii politycznych, Studia z zakresu nauk prawnoustrojowych. Miscellanea, t. IX, Bydgoszcz 2019.
Gebethner S., Wybory do Sejmu i do Senatu. Komentarz do ustawy z dnia 12 kwietnia 2001 r. – Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2001.
Gebethner S., Wybory na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz do ustawy o wyborze Prezydenta RP, Warszawa 2000.
Gendźwiłł A., Komentarz do wyników badania, [w:] Nieważne głosy, ważny problem. Postscriptum, J. Flis, A. Gendźwiłł, J. Haman, B. Michalak, Warszawa 2016.
Haman J., Urzędnicy wyborczy w działaniu. Raport z badania, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa 2019.
Haman J., Wybory samorządowe 2018. Raport z obserwacji, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa 2018.
Hermeliński W., https://samorzad.pap.pl/kategoria/wybory/korpus-wyborczy-hermelinski-wartopomyslec-o-utworzeniu-orpusu-czlonkow-okw, https://www.portalsamorzadowy.pl/polityka--i-spoleczenstwo/wojciech-hermelinski-pkw-potrzebne-sa-zmiany-na-poziomie-obwodowych-komisji,116321.html.
Informacja Państwowej Komisji Wyborczej i Krajowego Biura Wyborczego o przygotowaniu i przeprowadzeniu wyborów do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw, rad dzielnic m. st. Warszawy oraz wyborów wójtów, burmistrzów, prezydentów miast, przeprowadzonych w dniu 21 października 2018 r. i w głosowaniu ponownym w dniu 4 listopada 2018 r., Warszawa, sierpień 2019.
Jaworski S.J., Zasady polskiego prawa wyborczego, [w:] Prawo wyborcze i system partyjny na Litwie i w Polsce: teoria i praktyka, Wilno 2013.
Michalak B., Zbieranek J., Administracja wyborcza w kryzysie. Analiza i rekomendacje na przyszłość, [w:] Co się stało 16 listopada? Wybory samorządowe 2014, J. Flis, A. Frydrych, A. Gendźwiłł, B. Michalak, J. Rutkowski, A. Rychard, J. Zbieranek, Warszawa 2015.
Państwo prawa jeszcze w budowie, Andrzej Zoll w rozmowie z Krzysztofem Sobczakiem, Warszawa 2013.
Przywora B., Ocena skutków regulacji poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks Wyborczy (druk sejmowy 3163), Biuro Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu, Warszawa, 2019.
Rulka M., Opinia na temat zgodności projektu Ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (druk nr 2001) – w części zmieniającej przepisy Kodeksu Wyborczego — z europejskimi standardami wyborczymi, „Przegląd Sejmowy”2018, nr 1 (144).
Sokala A., Administracja wyborcza w obowiązującym prawie polskim (struktura organizacyjna, charakter prawny, kompetencje), Toruń 2010
Sokala A., Obwodowa komisja wyborcza, [w:] Leksykon prawa wyborczego i systemów wyborczych, B. Michalak, A. Sokala, Warszawa 2010.
Sokala A., Zmiany w systemie polskiej administracji wyborczej, „Studia Wyborcze”, t. 25, Łódź 2018.
Stanowisko i opinia Rzecznika Praw Obywatelskich dla Marszałka Senatu z 18.12.2017 r., nr VII.602.6.2014. JZ, w sprawie uchwalonej przez Sejm RP dnia 14 grudnia 2017 roku i przesłanej do Senatu RP ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (druk senacki nr 696, druki sejmowe nr 2001, 2113 i 2113-A).
Szymanek J., Opinia w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (druk nr 2001) – w części dotyczącej proponowanych zmian w ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy.
Ura E., Prawo administracyjne, Warszawa 2010.
Uziębło P., Opinia prawna w sprawie zmian w kodeksie wyborczym wprowadzanych ustawą z dnia 14 grudnia 2017 r., Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa 2018.
Wierzbowski M., Wiktorowska A., Podstawowe pojęcia teoretyczne w nauce prawa administracyjnego, [w:] Prawo administracyjne, red. M. Wierzbowski, Warszawa 2013.
Zbieranek J., Komentarz do art. 181a-182 Kodeksu wyborczego, [w:] Kodeks wyborczy. Komentarz, K.W. Czaplicki, B. Dauter, S.J. Jaworski, A. Kisielewicz, F. Rymarz, J. Zbieranek, Warszawa 2018.
Published
How to Cite
Issue
Section
Copyright (c) 2021 Tomasz Gąsior
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
