Kilka uwag na temat karalnej niegospodarności
Słowa kluczowe:
przestępczość białych kołnierzyków, niegospodarność, i ewolucja przestępstw gospodarczychAbstrakt
Przestępczość gospodarcza podlegała ewolucji od samego momentu jej pojawienia się, ale dopiero w ostatnich latach dynamika tego zjawiska – związana także z postępem w zakresie procesów gospodarczych – powoduje, że koncentruje się na nim nie tylko uwaga organów wymiaru sprawiedliwości, ale coraz częściej opinii publicznej. W szczególności należy podkreślić, że najbardziej
reprezentatywnym przestępstwem z tego zakresu stało się przestępstwo karalnej niegospodarności z art. 296 k.k., potocznie określane mianem przestępczości „białych kołnierzyków”. Celem podjętej tu analizy jest przedstawienie wybranych aspektów (z racji bardzo bogatej linii orzeczniczej i literatury przedmiotu nie podjęto całościowego przeglądu analizowanej problematyki) dotyczących prawidłowego zdekodowania znamion czynu zabronionego z art. 296 k.k. W szczególności dokonanie charakterystyki czynu niegospodarności jako przestępstwa indywidualnego, właściwego znamion strony przedmiotowej, której interpretacja wymaga posiłkowania się dorobkiem doktryny i orzecznictwa z zakresu prawa cywilnego czy przestępnego współdziałania intraneusa oraz ekstraneusa.
Bibliografia
Benson M.L., Van Slyke S.R., Cullen F.T., The Oxford Handbook of white collar crime, Oxford University Press, New York 2016.
Bieniak M., Nadużycie zaufania (art. 296 KK), [w:] idem, Odpowiedzialność karna menadżerów. Komentarz do kodeksu karnego, C.H. Beck, Warszawa 2018, Legalis.
Bogusz T., Uchylenie art. 585 KSH dotyczącego przestępstwa działania na szkodę spółki, „Monitor Prawa Handlowego” 2011, nr 2.
Cyprian T., Próba określenia przestępstwa gospodarczego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1958, nr 3.
Czermiński A., Grzybowski M., Ficoń K., Podstawy organizacji i zarządzania, Wyższa Szkoła Administracji i Biznesu w Gdyni, Gdynia 1999.
Dec P., Masiukiewicz P., Odpowiedzialność menadżerów, Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle, Warszawa 2016.
Domarus A., Skutek przestępny na gruncie przestępstwa nadużycia zaufania – zagadnienia wybrane, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2012, z. 3.
Ferguson J.E., White collar crime, Chelsea House Pub, New York 2010.
Friedrichs D.O., White collar crime in a postmodern, globalized world, [w:] Pontell H.N., Geis G. (red.), International Handbook of White Collar and Corporate Crime, Springer, New York 2007.
Gałązka M., [w:] Ciepły F., Gałązka M., Grześkowiak A., Hałas R.G., Hypś S., Szeleszczuk D., Wiak K., Kodeks karny. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2012.
Giezek J., Kardas P., Odpowiedzialność karna za działanie na szkodę spółki – o potrzebie zmian, „Przegląd Prawa Handlowego” 2011, nr 8.
Górniok O., Niektóre problemy ustawy o ochronie obrotu gospodarczego, „Prokuratura i Prawo” 1996, nr 5.
Górniok O., Przestępczość gospodarcza: wybrane przejawy i uwarunkowania, wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1986.
Hryniewicz E., Karalne działanie na szkodę spółki, „Prokuratura i Prawo” 2012, nr 10.
Kardas P., Odpowiedzialność za nadużycie zaufania i oszustwo w konfiguracjach wieloosobowych, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2014, z. 1.
Korzeniak M., Prawnokarna charakterystyka dozwolonego ryzyka gospodarczego, „Przegląd Prawno-
-Ekonomiczny” 2019, nr 3.
Kukuła Z., Problemy ochrony spółek kapitałowych w prawie polskim, „Prokuratura i Prawo” 1999, nr 3.
Ligęza-Turlakiewicz M., Turlakiewicz G., Granice kreatywnego zachowania menadżerów w kontekście art. 296 § 1 a kodeksu karnego, „Państwo i Prawo” 2016, nr 5.
Makarewicz J., Bezkarność podżegania i pomocnictwa, „Przegląd Prawa i Administracji” 1934, nr 1.
Makarewicz J., Kodeks karny z komentarzem, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Lwów 1932.
Makowski W., Kodeks karny. Komentarz, wyd. F. Hoesicka, Lwów 1933.
Michalska-Warias A., [w:] Bojarski T. (red.), Piórkowska-Flieger J., Szewczyk M., Kodeks karny. Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2012.
Mucha A., Prokurent jako podmiot przestępstwa niegospodarności, „Prokuratura i Prawo” 2015, nr 7-8.
Płońska A., Niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody majątkowej jako skutek przestępstwa bezszkodowej niegospodarności, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego” 2017, t. XLVI.
Sepioło I., Przestępstwo niegospodarności z art. 296 KK, C.H. Beck, Warszawa 2013.
Siemaszko K., Podżeganie i pomocnictwo do przestępstw indywidualnych na gruncie kodeksu karnego z 1932 roku w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego i poglądów doktryny, [w:] Culpa et poena. Z dziejów prawa karnego, Mikuła M. (red.), Kraków 2009.
Skawińska M., Od przestępstwa działania na szkodę spółki do „niegospodarności bezszkodowej” – problematyka przedmiotu ochrony prawnokarnej, „Roczniki Administracji i Prawa” 2015, nr 1.
Skorupka J., Przestępstwo nadużycia zaufania – wybrane zagadnienia, „Prokuratura i Prawo” 2004, nr 1.
Sobolewski K., Laniewski A., Polski kodeks karny z komentarzem, Maksymiljan Bodek Księgarnia Nakładowa, Lwów 1932.
Zawłocki R., Przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu, [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komentarz. Art. 222-316, Królikowski M., idem (red.), C.H. Beck, Warszawa 2017.
Zientara A., Przestępstwo nadużycia zaufania z art. 296 KK, Oficyna, Warszawa 2010.
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
