Moc wiążąca uchwał Sądu Najwyższego in concreto w sprawach karnych

Abstrakt

Przedmiotem opracowania jest problematyka mocy wiążącej uchwał Sądu Najwyższego podejmowanych w konkretnych sprawach karnych. Podstawę prawną do podejmowania tych uchwał stanowią przepisy art. 441 k.p.k. i art. 82 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym. Według art. 441 § 1 k.p.k. jeżeli przy rozpoznawaniu środka odwoławczego wyłoni się zagadnienie wymaga­jące zasadniczej wykładni ustawy, sąd odwoławczy może odroczyć rozpoznanie sprawy i przekazać zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu, ten zaś może również przekazać roz­strzygnięcie zagadnienia prawnego powiększonemu składowi tego sądu (arg. ex art. 441 § 2 k.p.k.). Uchwała Sądu Najwyższego jest w danej sprawie wiążąca (arg. ex art. 441 § 3 k.p.k.).

Przepis art. 82 ustawy o Sądzie Najwyższym dotyczy natomiast sytuacji, w której Sąd Najwyższy, rozpoznając kasację lub inny środek odwoławczy, poweźmie poważne wątpliwości co do wykładni przepisów prawa będących podstawą wydanego rozstrzygnięcia, wówczas może odroczyć rozpozna­nie sprawy i przedstawić zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia składowi 7 sędziów tego sądu. Moc wiążącą uchwał Sądu Najwyższego podjętych na podstawie przywołanego przepisu należy rozpa­trywać w aspekcie tego, czy mają one moc zasady prawnej czy też nie. Nadanie zatem uchwale Sądu Najwyższego mocy zasady prawnej powoduje, iż uzyskuje ona formalnie moc wiążącą w obrębie Sądu Najwyższego, co oznacza, iż wiąże wszystkie składy orzekające Sądu Najwyższego, w tym tak­że pełny skład Sądu Najwyższego.