Bezpłatne leki dla seniorów a e-analfabetyzm – o konieczności tworzenia adekwatnych rozwiązań prawnych

Abstrakt

W wyniku wprowadzonej w 2016 r. nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych świadczeniobiorcy, którzy ukończyli 75 lat, uzyskali możliwość otrzymywania bezpłatnego zaopatrzenia w wybrane leki. Początkowo katalog podmiotów uprawnionych do wystawiania takich recept ograniczony był praktycznie do świadczeniodawców realizujących świadczenia z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej. W 2020 r. katalog ten został rozszerzony o lekarzy specjalistów i lekarzy po zakończeniu leczenia szpitalnego, jednak z uwagi na brak gotowości systemu informatycznego podmioty te uzyskały prawo wystawiania takich recept dopiero od 1 stycznia 2021 r. Jednocześnie jednak przed wystawieniem recepty na bezpłatne leki świadczeniodawca ma obowiązek zweryfikowania leków wcześniej przepisanych i wykupionych przez świadczeniobiorcę. W przypadku lekarzy specjalistów i lekarzy po zakończeniu leczenia szpitalnego możliwość takiej weryfikacji uzależniona jest od nadania im przez świadczeniobiorcę uprawnień do wglądu w dokumentację medyczną. Do tego konieczne jest posiadanie aktywnego Internetowego Konta Pacjenta (IKP), co stanowi rzadkość wśród seniorów. Powiązanie możliwości otrzymania recept na bezpłatne leki z aktywowaniem IKP jest przejawem braku równego traktowania świadczeniobiorców. Szczególnie w obliczu starzenia się społeczeństwa i wysokiego poziomu e-analfabetyzmu, dającego się zaobserwować wśród najstarszych Polaków, istnieje konieczność takiego znowelizowania przepisów dotyczących bezpłatnych leków dla seniorów, aby nikt z powodu wykluczenia cyfrowego lub braku umiejętności bądź chęci aktywowania IKP nie był wykluczony z przysługujących mu świadczeń ochrony zdrowia. Efektem przedstawionej w artykule wieloaspektowej analizy są propozycje de lege ferenda.