Zakres zastosowania prawa cywilnego w ramach instytucji podmiotu zobowiązanego do zwrotu korzyści majątkowej (art. 91a k.p.k.) – wybrane zagadnienia

https://doi.org/10.34768/dpia.2021.3.136

Autor

  • Michał Prusek Uniwersytet Opolski

Słowa kluczowe:

zwrot korzyści majątkowej, podmiot zobowiązany do zwrotu korzyści, korzyść z popełnienia przestępstwa, zwrot nienależnego świadczenia, przepadek korzyści majątkowej

Abstrakt

Instytucja podmiotu zobowiązanego do zwrotu korzyści majątkowej poprzednio była uregulowana w art. 52 Kodeksu karnego1 oraz art. 416 Kodeksu postępowania karnego2. Przepisy te zostały uchylone, jednak po około dwóch latach ustawodawca powrócił do wspomnianego rozwiązania w art. 91a i art. 415a k.p.k. W porównaniu do wcześniejszej regulacji zmodyfikowano warunki zobowiązania, uprawnienia i obowiązki podmiotu oraz procesowe aspekty orzekania o jego odpowiedzialności Szczegółowo ustawodawca zredagował zakres zastosowania prawa cywilnego w ramach instytucji podmiotu zobowiązanego do zwrotu korzyści majątkowej. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie, w jakim zakresie prawo cywilne znajdzie zastosowane w wybranych obszarach komentowanej instytucji.

Bibliografia

Andrzejczak Ł., Zasada ryzyka a funkcja prewencyjna odpowiedzialności odszkodowawczej ex delicto (uwagi na tle art. 435 i 362 k.c.), „Państwo i Prawo” 2013, nr 10.

Bączyk-Rozwadowska K., Glosa do wyroku SN z 7.03.2013 r., II CSK 364/12, OSP 2014, nr 2.

Borowicz A., Wzajemne roszczenia współwłaścicieli o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy wspólnej, „Przegląd Sądowy” 2011, nr 6.

Cader A., Jabłoński Ł., Prawnomaterialne i procesowe problemy odpowiedzialności podmiotu zobowiązanego do zwrotu korzyści majątkowej na podstawie art. 52 k.k., „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego” 2003, nr XIII.

Gnela B., Odpowiedzialność za produkt (uwagi o polskiej regulacji), „Państwo i Prawo” 2009, nr 9.

Gutowski M., Czynność prawna podjęta w celu przestępczym. Glosa do wyroku SN z 28.10.2005 r., II CK 174/05, „Monitor Prawniczy” 2007, nr 18.

Jędruszuk Ł., O wykładni pojęcia „samoistny posiadacz budowli” z art. 434 Kodeksu cywilnego, „Temidium. Prawo i Praktyka” 2014, nr 1.

Kisielińska J., Problem ochrony prawnej wierzyciela paulińskiego w razie rozporządzenia korzyścią przez osobę trzecią, „Przegląd Sądowy” 2017, nr 6.

Kluza J., Krytyczna analiza nowelizacji dotyczącej konfiskaty rozszerzonej – omówienie zmian w obrębie kodeksu karnego i kodeksu postępowania karnego, „Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki Społeczne” 2017, z. 2 (17).

Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2019.

Kodeks cywilny. Komentarz, red. M. Gutowski, Warszawa 2019, t. II.

Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania. Część ogólna, red. A. Kidyba, Warszawa 2014, t. III.

Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania. Część ogólna, red. K. Osajda, Warszawa 2017, t. IIIa.

Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania. Część ogólna, red. M. Habdas, M. Fras, Warszawa 2018, t. III.

Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. A. Sakowicz, Warszawa 2020.

Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. D. Świecki, Warszawa 2017, t. I.

Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. J. Skorupka, Warszawa 2020.

Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. K. Dudka, Warszawa 2020.

Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. R.A. Stefański, S. Zabłocki, Warszawa 2017, t. I.

Kowalczyk A., Rozszerzony przepadek mienia pochodzącego z przestępstwa lub służącego do jego popełnienia (tzw. konfiskata rozszerzona) – aspekty procesowe, „Monitor Prawniczy” 2018, nr 21.

Kubiak R., Przypadki odpowiedzialności cywilnej opartej na zasadach ryzyka, „Studia i Materiały Wyższej Szkoły Marketingu i Biznesu w Łodzi” 2002, nr 9.

Kuniewicz Z., Tomczyk A., Odpowiedzialność z tytułu effusum vel deiectum a zalanie pomieszczenia na niższej kondygnacji, „Przegląd Sądowy” 2016, nr 4.

Kuźmicka-Sulikowska J., Zasady odpowiedzialności deliktowej w świetle nowych tendencji w ustawodawstwie polskim, Warszawa 2011.

Ludwichowska K., Odpowiedzialność cywilna posiadacza samochodu przy przewozie z grzeczności (zasada winy czy ryzyka), „Państwo i Prawo” 2009, nr 2.

Łętowska E., Bezpodstawne wzbogacenie, Warszawa 2000.

Matusiak-Frącczak M., Frącczak Ł., Odpowiedzialność cywilna za wypadki komunikacyjne z udziałem pojazdów autonomicznych, „Państwo i Prawo” 2019, nr 11.

Miąsik M., Instytucja zobowiązania do zwrotu bezprawnie uzyskanej korzyści majątkowej (art. 52 k.k.) w świetle badań ankietowych, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2007, nr 2.

Nesterowicz M., Zaniechanie szerszej diagnostyki biometrycznej płodu. Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 15.07.2014 r., I ACa 25/14, „Przegląd Sądowy” 2017, nr 3.

Rajski J., Odpowiedzialność za produkt niebezpieczny w świetle nowych przepisów kodeksu cywilnego, „Przegląd Prawa Handlowego” 2001, nr 1.

Safjan M., Matuszczyk K. J., Odpowiedzialność odszkodowawcza władzy publicznej, Warszawa 2009.

Tarnowska D., Kaczorkiewicz D., Brzezińska M., Niesprawcza odpowiedzialność karna o charakterze represyjnym (karnym) w świetle Konstytucji RP (art. 42 ust. 1), „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2013, nr 4.

Wawrzyniak-Zaczyńska J., Konstrukcja podmiotu zobowiązanego do zwrotu korzyści majątkowej w świetle przepisów ustawy z dnia 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny i innych ustaw, „Palestra” 2018, nr 1-2.

Więzowska B., Odpowiedzialność cywilna na zasadzie słuszności, Warszawa 2009, s. 89-90.

Wilejczyk M., Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez zwierzęta pozostające pod opieką człowieka, „Przegląd Sądowy” 2016, nr 9.

Wilejczyk M., Ograniczenie okoliczności zwalniających od odpowiedzialności za szkody wyrządzone ruchem mechanicznego środka komunikacji, „Państwo i Prawo” 2018, nr 6.

Opublikowane

09-05-2022

Jak cytować

Prusek, M. (2022). Zakres zastosowania prawa cywilnego w ramach instytucji podmiotu zobowiązanego do zwrotu korzyści majątkowej (art. 91a k.p.k.) – wybrane zagadnienia. Dyskurs Prawniczy I Administracyjny, (3), 101–113. https://doi.org/10.34768/dpia.2021.3.136