W kwestii pominięcia przez sąd administracyjny niekonstytucyjnych przepisów ustawy
Słowa kluczowe:
Konstytucja RP, kontrola sądowa, sądy, niekonstytucyjność, pytanie prawneAbstrakt
W publikacji przedstawiono podstawy orzekania przez sąd administracyjny z pominięciem przepisu ustawy, który ten sąd ocenia jako niekonstytucyjny. Tym samym podejmuje problematykę realizacji podstawowego celu, jakim jest ukazanie roli sądownictwa administracyjnego w ostatecznym ukształtowaniu praw i obowiązków adresata działań administracji jako gwaranta ochrony praw jednostki, która mogłaby zostać pozbawiona ochrony prawnej na etapie stosowania prawa przez podmiot dysponujący władztwem administracyjnym (imperium). Rolę tę zaprezentowano w aspekcie orzekania przez sądy administracyjne w sytuacji, gdy TK uznał normy zawarte w przepisie poddanego jego kontroli aktu za niekonstytucyjne, a które w tożsamym brzmieniu bądź znaczeniu znajdują się w innym akcie prawnym tej samej rangi, bądź też ustawodawca powtórzył je (z mniejszymi lub w ogóle modyfikacjami) w regulacjach zmieniających przepis uznany za niekonstytucyjny lub zawarł je w przepisach go wprowadzających.
Bibliografia
Balicki R., Bezpośrednie stosowanie Konstytucji, „Krajowa Rada Sądownictwa” 2016, nr 4.
Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009.
Cichórz R., Bezpośrednie stosowanie Konstytucji RP przez sądy (art. 8 ust. 2 Konstytucji), „Firma i Rynek” 2005, nr 2.
Działocha K., Bezpośrednie stosowanie Konstytucji RP (stan doktryny prawa), [w:] Bezpośrednie stosowanie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, red. K. Działocha, Warszawa 2005.
Działocha K., O pojęciu wykonywania orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, [w:] W służbie dobru wspólnemu. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Januszowi Trzcińskiemu, red. R. Balicki, M. Masternak-Kubiak, Warszawa 2012.
Florczak-Wątor M., Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i ich skutki prawne, Poznań 2006.
Garlicki L., Trybunał Konstytucyjny a sądownictwo, „Przegląd Sądowy” 1998, nr 1 A.
Garlicki L., Sądownictwo konstytucyjne w Europie Zachodniej, Warszawa 1987.
Garlicki L., Federalny Trybunał Konstytucyjny w Republice Federalnej Niemiec, [w:] Sądy i Trybunały w Europie, t. I, Niemcy i Austria, Warszawa 1996.
Garlicki L., Derlatka M., Wiącek M., Od redaktorów naukowych, [w:] Na straży państwa prawa. Trzydzieści lat orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, red. L. Garlicki, M. Derlatka, M. Wiącek, Warszawa 2016
Hauser R., Trzciński J., Prawotwórcze znaczenie orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, Warszawa 2008.
Hauser R., Trzciński J., Prawotwórcze znaczenie orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, Warszawa 2010.
Hauser R., Kabat A., Pytania prawne jako procedura kontroli konstytucyjności prawa, „Przegląd Sejmowy” 2001, nr 1(42).
Hauser R., Kabat A., Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 lutego 2002 r. sygn. akt I SA/Po 461/01, OSP 2003/2.
Jackowski M., Następstwa wyroków Trybunału Konstytucyjnego w procesie sądowego stosowania prawa, Wyd. sejmowe 2016, LEX [dostęp: 19.10.2021].
Jarosz-Żukrowska S., Powtórna niekonstytucyjność prawa w Polsce – uwagi na tle praktyki i doktryny niemieckiej, „Przegląd Sejmowy” 2013, nr 1(114).
Kabat A., Pytania prawne do Trybunału Konstytucyjnego, Białystok 1995, BWP, s. 77, wskazany w postanowieniu Trybunału Konstytucyjnego z 29 marca 2000 r., sygn. akt P 13/99, publ. OTK 2000/2/68.
Kerbusch H., Die Bindung an Entscheidungen des Bundesverfassungsgericht, Köln 1982.
Kolasiński J., Zaskarżalność ustaw w drodze pytań prawnych do Trybunału Konstytucyjnego, „Państwo i Prawo” 2001, nr 9.
Kos K., O pojęciu wtórnej niekonstytucyjności prawa, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2018, nr 2(42).
Kos K., Czy sądy w Polsce mogą nie stosować prawa wtórnie niekonstytucyjnego?, „Przegląd Prawno-Ekonomiczny” 2019, nr 46 .
Kozicka B., Wpływ działalności uchwałodawczej NSA na wykładnię i stosowanie prawa, „Przegląd Prawa i Administracji”, CXXII, Wrocław 2020.
Mączyński A., Bezpośrednie stosowanie Konstytucji przez sądy, „Państwo i Prawo 2000, z. 5.
Mikuli P., W sprawie ewentualnej możliwości kontroli konstytucyjności ustaw przez sądy, [w:] Szkice o zasadach i instytucjach ustrojowych II i III Rzeczypospolitej, red. M. Grzybowski, Kraków 2002.
Nita B., Bezpośrednie stosowanie konstytucji a rola sądów w ochronie konstytucyjności prawa, „Państwo i Prawo” 2002, z. 9.
Płeszka K., Paradygmat interpretacyjny w multicentrycznym systemie prawa, [w:] Państwo prawa i prawo karne. Księga jubileuszowa Profesora Andrzeja Zolla, red. P. Kardas, T. Sroka, W. Wróbel, Warszawa 2012.
Preisner A., Dookoła Wojtek. Jeszcze o bezpośrednim stosowaniu Konstytucji RP, [w:] Sześć lat stosowania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Doświadczenia i inspiracje, red. L. Garlicki, A. Szmyt, Warszawa 2003.
Roszkiewicz J., Bezpośrednie stosowanie Konstytucji przez organy administracji publicznej, „Przegląd Legislacyjny” 2015, nr 4.
Sadowski P., Niekonstytucyjność wtórna przepisów ustawowych – zagadnienia wybrane, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2015, nr 3(25).
Safjan M., Skutki prawne orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, wystąpienie wygłoszone w Komitecie Nauk Prawnych, 6 stycznia 2013 r., https://trybunal.gov.pl/informacja-publiczna-media/archiwum/wystapienia-bylych-prezesow-tk/marek-safjan-2/ [27.03.2021].
Sanetra W., Bezpośrednie stosowanie Konstytucji RP przez Sąd Najwyższy, „Przegląd Sądowy” 2017.
Szwed-Szczygieł A., Bezpośrednie stosowanie Konstytucji w Polsce – przegląd stanowisk, „Gubernaculum et Administratio” 2002, z. 2.
Wasilewski A., Pytania prawne do Trybunału Konstytucyjnego. Problemy interpretacyjne na tle art. 193 Konstytucji RP, „Przegląd Sądowy” 2000, nr 5.
Wiącek M., Pytania prawne sądu do Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2011.
Wegner J., O stosowaniu Konstytucji przez sądy administracyjne, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa” 2008, nr 4.
Wilbrandt-Gotowicz M., Instytucja pytań prawnych w sprawach sądowoadministracyjnych, Warszawa 2010.
Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Warszawa 2000.
Zirk-Sadowski M., [w:] System prawa administracyjnego, Tom 4, Wykładnia w prawie administracyjnym, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2012.
Zubik M. (red.), Konstytucja III RP w tezach orzeczniczych Trybunału Konstytucyjnego i wybranych sądów, Warszawa 2008.
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Prawa autorskie (c) 2022 Beata Kozicka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
